„O, gdyby wiedziano, ile się zyskuje przez wyrzeczenie się wszystkiego…!”
św. Teresa od Dzieciątka Jezus „Dzieje duszy”, s. 305
Photo by Gerd Altmann on Pixabay
„O, gdyby wiedziano, ile się zyskuje przez wyrzeczenie się wszystkiego…!”
św. Teresa od Dzieciątka Jezus „Dzieje duszy”, s. 305
Photo by Gerd Altmann on Pixabay
„Nasz Ojciec nie pozostawia złudzeń – na szczyt góry Karmel nie prowadzi ani droga dóbr ziemskich ani ścieżka dóbr niebieskich. Jedyna pewna droga na sam szczyt wiedzie przez słynne «nic», przez ową ciasną bramę, o której mówił Jezus, przez którą, by przejść, należy pozbyć się wszystkiego (por. Mt 7,14)”.
M. Fizia „Jezus – Chleb Życia” w: „Żyć Karmelem w Świecie” nr. 3 (103), wrzesień 2020, s. 3
Photo by Jens Teichmann on Pixabay
Łagodną ciszę kaplicy zakłócały tylko spokojne oddechy i cichutkie pobrzękiwanie różańca. W centrum uwagi wszystkich był On – stojący wśród nas w skromnej monstrancji Wszechmogący Bóg. Nie próbowaliśmy na siłę uciszać wewnętrznego dialogu. Pouczeni wcześniej przez ojca Romana, staraliśmy się po prostu koncentrować myśli na Chrystusie. Myśli, które – zgodnie z radą rekolekcjonisty – powinny być krótkie i opatrzone chwilami milczenia, by pozwolić mówić Bogu.
Te spokojne chwile w kaplicy, podobnie jak odmawiana wspólnie Liturgia Godzin, wzmocniły w nas poczucie jedności i wspólnoty. Poczucie, którego nie zmąciła nawet dyskusja na temat sposobu przyjmowania Komunii Świętej, która wywiązała się podczas kończącego rekolekcje dzielenia. Bo, jak się okazuje, nawet o tak drażliwym temacie można rozmawiać w duchu szacunku i wzajemnej miłości. Po części zapewne zawdzięczamy to również naukom ojca Romana, który pięknie mówił o tym, że upominać bliźniego można tylko przy uwzględnieniu trzech elementów: prawdy, miłości i pokory.
Pięć dni rekolekcji minęło błyskawicznie. To był piękny czas, pozwalający na zatrzymanie się i przebywanie tylko z Bogiem. Sprzyjał temu wczesnojesienny las, sprzyjała też atmosfera ciepłej akceptacji, przenikająca te dni. Mimo że były to rekolekcje w milczeniu, cisza nikomu nie ciążyła. Wręcz przeciwnie – sprawiała, że stawaliśmy się sobie jeszcze bliżsi.
I choć wielu z nas miało duże trudności w dotarciu na rekolekcje, to wszyscy jednomyślnie zgodziliśmy się, że było warto. Rozjechaliśmy się umocnieni w pragnieniu dążenia do ściślejszego zjednoczenia z Panem, zabierając ze sobą zapach róż i leśnego poszycia, szum deszczu i niezatarty ślad, odciśnięty w naszych sercach przez Umiłowanego.
Z rekolekcji najbardziej zapamiętałam burzę, która przetoczyła się nad ośrodkiem rekolekcyjnym pod koniec naszego pobytu. Nie była ani wielka, ani groźna – za to piękna, jak widać na powyższym zdjęciu, zrobionym przez koleżankę. Chciałam wyjść na ganek, żeby ją podziwiać, ale przez okno zobaczyłam, że ktoś już tam siedzi. Postanowiłam nie przeszkadzać i usiadłam sobie w oknie, skąd widok był równie piękny. Padające krople deszczu i błyski, co jakiś czas przecinające niebo, miały w sobie coś magicznego i przypominały mi, że takie właśnie jest życie – że w każdej burzy kryje się i groza, i piękno. Wystarczy tylko chcieć to piękno dostrzec.
W wolnym czasie dużo spacerowałam po lesie, ale i po niedużym cmentarzu, znajdującym się w pobliżu ośrodka. Znajduje się na nim sporo grobów zakonnic. Na każdym z nich podane jest zakonne imię z predykatem (np. „od radości Bożej” albo „od Jezusa”), a pod spodem świeckie imię i nazwisko, wiek i ilość lat powołania. Te groby mnie przyciągały, błądziłam wśród nich, rozmyślając nad predykatami sióstr, a także nad tym, że ludzkie życie jest takie krótkie, że po każdym z nas prędzej czy później zostanie tylko nagrobek. A wtedy już nic nie będziemy mogli zmienić – na wieczność całą zostaniemy tacy, jakimi umrzemy. Gdzieś na linii między dobrem a złem. Jak naczynie na miłość, które w tym życiu Bóg drąży, by było jak najgłębsze – na tyle, na ile Mu pozwolimy. A potem, po naszej śmierci, napełni to naczynie miłością. Do pełna.
Podczas tych rozmyślań przyłapała mnie jedna z żyjących sióstr. Spytała, czy szukam kogoś konkretnego. Powiedziałam jej, że nie, że czytam predykaty, które czasem były dla mnie trudne do odszyfrowania. Kiedy następnego dnia zobaczyła mnie dokładnie w tym samym miejscu, domyśliła się chyba, że nie tylko o to chodzi. Ale już nie podeszła, nie pytała, uszanowała moje zamyślenie.
Ostatniego wieczoru jedna z uczestniczek rekolekcji podzieliła się z nami swoimi osobistymi przeżyciami, które bardzo mnie poruszyły, a później opowiedziała nam o pastuszkach z Fatimy i pokutach, jakie podejmowali. Temat pokuty i wyrzeczenia wraca do mnie od pewnego czasu. Trudno mi się z nim zmierzyć. Wciąż jeszcze nie rozumiem tak do końca sensu wyrzeczenia. Rozumowo wiem, że poświęcenie, że za kogoś czy za coś, że przebłaganie, że łaska, że z miłości… Ale kiedy przychodzi co do czego – nie umiem sobie odmówić cukierka czy innej przyjemności, o jakiejkolwiek pokucie nie wspominając. Bo ta sprawa, za którą trzeba pokutować czy dla której warto się czegoś wyrzec, jest tam gdzieś daleko – a cukierek na wyciągnięcie ręki…
A pokutować trzeba. Tyle zła się ostatnio dzieje, tyle ludzi odwróciło się od Boga, tyle Go obraża… Ojciec Roman w trakcie rekolekcji wypowiedział straszne słowa – że Polska przestaje być krajem chrześcijańskim, katolickim. Że wszystko się zmienia i nie możemy tego zmienić, musimy się nauczyć żyć w nowym świecie. I że nowy wcale nie oznacza gorszy. Tylko inny. Wymagający innych dróg, innych działań. Na zmiany nie mamy wpływu, ale na to, co z nimi zrobimy – już tak. Zmian nie powstrzymamy, ale wciąż możemy sprawić, że wiara przetrwa. Że nasze dzieci, wnuki, prawnuki, będą miały możliwość wyznawania Boga, że będą mogły żyć zgodnie z chrześcijańską moralnością. Choćby znów musiały zejść do katakumb, jak za czasów pierwszych chrześcijan. A potem… może nastąpi nowe odrodzenie? Kto wie?
Współczesny świat nie uczy nas wyrzeczenia. Wręcz przeciwnie – przyzwyczaja nas do tego, że możemy i powinniśmy chcieć więcej. Że wszystko jest na wyciągnięcie ręki. Gdzieś po drodze gubimy naszą wolność, a tym samym – nasze człowieczeństwo i zdolność do miłości. Bo miłość możliwa jest tylko tam – to też usłyszałam na rekolekcjach – gdzie jest wolność. Nie ma miłości bez wolności, bo nie mogę podarować drugiemu człowiekowi czegoś, co nie należy do mnie. I to prowadzi mnie do pytania – czy skoro nie umiemy sobie niczego odmówić, to jesteśmy w ogóle zdolni do miłości?
„Szczęśliwy, kto wyrzekł się świata wcześniej, nim świat wyrzekł się jego”.
Timur, cyt. za: R. Kapuściński „Imperium”
„Nie módl się odtąd, wyrzecz się sumienia”.
W. Shakespeare „Otello”
„Wszystko, od czego uzależniamy się emocjonalnie, prędzej czy później zostanie unicestwione. Miłość jest związana z wolnością. Nie jest uzależnieniem kogoś od siebie lub siebie od kogoś. Pomyśl: kto jest dla ciebie najcenniejszy, oprócz twojego życia? Mąż, żona, dzieci, dom, twoje hobby, pasje, zainteresowania? Oddaj to Ojcu, oddaj Bogu to, co masz najcenniejszego. Potrafisz bez lęku i strachu oddać to Bogu, mając świadomość, że już tego nie będziesz miał? Bóg wcale nie musi ci tego zabrać, ale kiedy mówię: «oddaję Ci to, Boże», to znaczy, że wyrzekam się tego, że to już nie jest moja własność. To jest Twoje, Boże, więc wyrzekam się wszelkich praw do tego, co Ci oddałem”.
D. Chmielewski „Różaniec ratunkiem dla świata”, s. 23
„Pan budzi w nas lęk, bo nie wiemy, dokąd nas zaprowadzi. Boimy się, że zawiedzie nas tam, dokąd nie będziemy chcieli iść. Bóg budzi nasz lęk również dlatego, że Jego miłość jest wymagająca. Boimy się wyrzeczeń, o które może nas poprosić”.
B. Dubois „Uzdrowienie zranień z dzieciństwa ze św. Teresą z Lisieux”, tł. M. Grabski, s. 376-377
„Żyliśmy niegdyś jak ofiary i jeszcze dzisiaj czujemy pokusę, aby wygodniej zamknąć się w takiej postawie, odmówić pożegnania dziecinnych oczekiwań i drugorzędnych korzyści, które możemy na bieżąco czerpać z cierpienia. Tylko wyrzeczenie się ich pozwoli nam w dojrzały i wyważony sposób wziąć odpowiedzialność za siebie. Stopniowe rezygnowanie z nich to opatrznościowy środek sprzyjający wzrastaniu. To, co było strachem przed nieznanym, może stać się doświadczeniem zaufania. Zawierzyć Chrystusowi to ośmielić się przełamać strach przed jutrem, chwycić Go za rękę, mając wrażenie, że skaczemy w przepaść. To stawić czoła lękowi przed niewidzialnym, przed tym, że po drugiej stronie może nie być niczego. To również zaakceptować poczucie niepewności związane z tym, że liczymy już nie tylko na siebie, na to, co znamy i posiadamy. Tylko ufność (w Boga i bliźniego) pozwala nam stawić czoła lękowi związanemu z wyrzeczeniem, strachowi przed cierpieniem, niepewnością jutra”.
B. Dubois „Uzdrowienie zranień z dzieciństwa ze św. Teresą z Lisieux”, tł. M. Grabski, s. 245
„Bóg, wzywając kogoś na nową drogę łask, doświadcza go. Powiedziałbym, że nawet popycha w stronę, która naszej pysznej naturze wydaje się nierozsądna. Potrzeba wówczas zaprzeć się samego siebie, zrezygnować z siebie. Jeśli zamkniesz wtedy oczy i pójdziesz tą drogą, przezwyciężysz siebie, to przeskoczysz martwy punkt i wzniesiesz się wyżej”.
ks. Dolindo Ruotolo, cyt. za: J. Bątkiewicz-Brożek „Jezu, Ty się tym zajmij!”, s. 115